Bài Note này mình tổng hợp tất cả những gì mình đã chia sẻ về cách học và tài liệu học tiếng Anh. Nó thực sự rất chi tiết, nên các bạn nhớ share về dùng khi cần nhé!
Chào các bạn, mình là Hoàng Ngọc Quỳnh :v Trước mình là dân khối A, lên Đại học tiếng Anh coi như con số O tròn trĩnh. Mình hiểu tâm lý các bạn sau nhiều năm học “có môn tiếng Anh” ở trường nhưng cảm giác như không biết gì, lúc nào cũng băn khoăn phải bắt đầu từ đâu, phải học cái gì. Miệt mài với cái laptop, Internet và đủ các phương pháp học, cuối cùng mình cũng giao tiếp tiếng Anh thành thạo. Mình muốn chia sẻ với các bạn 2 điều sau khi mình giao tiếp được tiếng Anh gần như người bản ngữ:
1/Giỏi tiếng Anh chắc chắn sẽ thay đổi cuộc đời bạn,
2/Ai cũng giỏi tiếng Anh được, không cần năng khiếu.
Trong note này mình sẽ hướng dẫn chi tiết cách học và các tài liệu cần thiết cho việc tự học của các bạn. Trước khi bắt đầu với chi –tiết-cụ-thể-đầy-đủ từ vựng + phát âm + 4 kỹ năng Nghe-Nói-Đọc-Viết, mình xin cảnh báo với các bạn 2 điều sau:
1. Bạn nào không định học nghiêm túc và kiên trì thì “dẹp” luôn, khỏi cần học nữa cho phí tiền bạc thời gian ạ. Nếu bạn xác định không thể học đều đặn ít nhất 15 phút/ngày thì xác định luôn là có học bao năm cũng vậy. Bạn cũng không cần phải đọc tiếp note này.
2. Các bạn xác định dành cho mình 6 tháng - 1 năm để học nếu muốn thành thạo 4 kỹ năng trên. Không nên mất cả chục năm cuộc đời cho tiếng Anh, trong khi còn bao nhiêu thứ khác cần học ạ.
Vậy có 2 điều trước khi bắt tay vào học: 1/ tự đặt cho mình giới hạn thời gian và mục tiêu; 2/ tự đưa bản thân mình vào khuôn khổ : KIÊN ĐỊNH VÀ KHÔNG TỪ BỎ. Sẽ khó để duy trì 2 điều trên nếu bạn không duy trì được ĐỘNG LỰC (MOTIVATION). Chắc chắn phần lớn trong các bạn đã từng nhiều lúc rất quyết tâm học, học ngấu nghiến trong 1 ngày, rồi sau lại mất động lực, chán, và từ bỏ!
=> Một vài gợi ý về việc lấy lại cảm hứng và động lực học: 1. Tới lớp tiếng Anh (thì đó, lớp tiếng Anh có vai trò chủ yếu là hướng dẫn, tạo môi trường và động lực học) 2. Tới Club nói tiếng Anh (có rất nhiều Club Tiếng Anh đa số là free, ở đó bạn phải nghe các bạn khác “chém gió” tiếng Anh còn mình không nói được là về muốn học liền à :) Một tuần các bạn tham gia 1 lần là được) 3. Tới rạp xem một bộ phim Mỹ , hoặc mua về một cuốn tiểu thuyết tiếng Anh nổi tiếng bằng tiếng Anh, hoặc nghe những bài hát tiếng Anh nổi tiếng mọi thời đại, hoặc tham gia một chuyến du lịch đi nước ngoài - để lấy lại cảm hứng học :) 4. Tìm kiếm kết bạn với người nước ngoài, đơn giản như ra Phố Cổ bắt chuyện với “Tây”, hoặc đơn giản hơn là tham gia một trong các website kết bạn học tiếng Anh với người nước ngoài như: https://www.italki.com/
, https://howdoyou.do/
, http://www.easylanguageexchange.com/...,http://www.lingoglobe.com/
, https://www.verbling.com/
, http://babelvillage.com/
, http://www.conversationexchange.com/...
, https://www.couchsurfing.com/places...
=> hàng nghìn người nói tiếng Anh và cũng hàng nghìn người học tiếng Anh và muốn tìm bạn thực hành tiếng Anh như bạn. Thực hành tiếng Anh với người nước ngoài hay ở chỗ bạn hoàn toàn không được dùng tiếng Việt, não bạn buộc phải vận động hết công suất với English... Và dĩ nhiên, khả năng nói của bạn sẽ tăng nhanh + động lực học cao vùn vụt!
MỤC TIÊU của mỗi bạn có thể khác nhau, có bạn học chỉ để giao tiếp trong các tình huống thông dụng, có bạn cần thi Ielts, Toefl, Toeic, có bạn chỉ cần đọc hiểu tài liệu. Vậy trong thời gian 6 tháng - 1 năm đó hãy phân bổ đều thời gian cho các thứ tự ưu tiên của mình, cho các đầu mục sau: TỪ VỰNG, PHÁT ÂM, NGHE, NÓI, ĐỌC, VIẾT. Sau đây mình sẽ nói chi tiết về từng phần trên, bao gồm cả phương pháp và tài liệu. Hy vọng các bạn sẽ có thể áp dụng phần nào vào việc học của mình.
OKAY, LET’S BEGIN!
I - PHÁT ÂM
Phát âm tiếng Anh cực kỳ quan trọng, đặc biệt cho các bạn đặt mục tiêu giao tiếp lên hàng đầu. Nếu phát âm đúng, bạn không chỉ nói hay hơn mà còn cải thiện đáng kể khả năng listening. Tuy nhiên, đa số các bạn không chú trọng hoặc không học đúng cách, nên phát âm “tương đối dở”. Dưới đây là các bước học, rất đầy đủ và chi tiết, dựa theo kinh nghiệm tự học phát âm của mình trong vòng 1 năm với đầy đủ tài liệu cho các bạn. Bạn nào đang lọ mọ học phát âm vui lòng đọc kỹ nhé.
1. IPA (International Phonetic Alphabet):
Bảng mẫu tự phiên âm quốc tế, gồm 44 âm (sound) Mỗi âm tiết này có một kí hiệu riêng. Trong 44 âm tiết có 20 nguyên âm gồm 12 nguyên âm đơn (single vowels sounds), 8 nguyên âm đôi (diphthongs) và 24 phụ âm (consonants). Người ta dùng 44 âm tiết này để đánh vần và đọc các từ tiếng Anh (phiên âm). Các bạn luyện từng âm một.
Tài liệu học các âm này gồm:
- ENGLISH PRONUNCIATION WORKSHOP của bác Paul Gruber: dạy các âm theo tiếng Anh Mỹ cực hay luôn. Các bạn xem video luyện theo trong khoảng 1 tuần là ổn. Có cả file pdf đính kèm để chỗ nào không nghe ra thì xem lại cho chắc. Nguồn download đây nhé, bạn nhớ down tất cả về và lúc nào rảnh thì xem ngay: https://www.fshare.vn/folder/29JHQ0...
- RACHEL ENGLISH: Học phát tiếng Anh Mỹ với chị này rất thú vị, rất cụ thể. Điểm tuyệt vời của video của Rachel là học những bài rất ngắn, và học tới đâu hiệu quả tới đó! Các bạn xem trên Youtube nhé https://www.youtube.com/user/rachel...
- BBC LEARNING ENGLISH: Học tiếng Anh Anh (British English) với các bạn thích nghe nói nghiêng về giọng Anh Anh. Trong giao diện mới, link để học phát âm đây nhé: http://www.bbc.co.uk/learningenglis...
- ELEMENTAL ENGLISH: Có giọng một chị nghe đáng yêu lắm, học theo video với xem transcript của chị ấy nhé. Link như sau: - http://www.elementalenglish.com/cat...
- RPONUNCIAN: http://pronuncian.com/
. Trang này cũng có phần luyện các âm rất cụ thể nhé.
2. HỌC TRỌNG ÂM (syllable stress và word stress) - - --- Syllable stress (trọng âm của từ): Sẽ có những nguyên tắc nhất định mà một số thầy cô hay dạy như: danh từ, tính từ 2 âm tiết nhấn vào âm nhất, động từ 2 âm tiết nhấn vào âm 2, rồi thì từ kết thúc đuôi ic, ian, ion sẽ nhấn vào âm trước nó như heroic, information, physician, hay là từ kết thúc bằng đuôi y hay al sẽ nhấn vào âm thứ ba từ cuối trơ lên như photography, musical, vv. Tuy nhiên những quy tắc này đúng với khoảng 70 - 80% từ thôi nhé. Bạn nên có 1 cuốn Notebook chép lại tất cả các từ mới mà bạn học được cách phát âm đúng, cuối ngày bỏ ra đọc đi đọc lại.
Bạn có thể tham khảo các quy tắc đánh dấu trọng âm từ tại: https://drive.google.com/open?id=0B...
- Word stress (nhấn âm trong câu): Rất đơn giản, đây là việc nhấn các từ chỉ nội dung của câu như danh động tính trạng từ, ect. Các từ chức năng như giới từ, mạo từ, ect thì đọc lướt nhanh. Ví dụ: I WANT TO GO TO SCHOOL => Bạn chỉ cần nhấn want, go và school thôi, mấy từ còn lại đọc lướt hết. Người bản ngữ người ta toàn nói thế, mình cũng phải học cách đó để nói kiểu tiếng Anh chứ đừng nói dõng dạc và rời rạc từng từ như tiếng Việt. Nên học stress tại: Elemental English, Rachel English, BBC Learning English.
3. HỌC NỐI ÂM (Connected speech): Đa số các âm tiếng Anh đều nối với nhau hết á, nên cái này nó siêu quan trọng. Bạn mà không quen với nối âm là bạn không nghe được người bản ngữ nói gì đâu, cũng không xem được phim, các kênh truyền hình nước ngoài hay giao tiếp ở nước bản xứ. Mới học nối âm thì bạn tập nối phụ âm với nguyên âm trược, như là: get-out, stop-it, come-on, vv. Bạn mở những đoạn VOA Special English hay Spotlight English (www.spotlightenglish.com
) (giọng Anh Mỹ), hoặc BBC 6 minute English (giọng Anh Anh) hoặc Sozoexchange: https://www.youtube.com/user/sozoex... => Nghe người ta nói vài lần sau đấy cứ tua đi tua lại và đọc theo thôi (dùng transcript bản pdf có trên website của họ, download về). Ngày bạn luyện đều đặn 30 phút, sau vài tháng bạn không chỉ phát âm đúng mà còn nói lưu loát và nghe tốt hơn nhiều. Mình chắc chắn đó <3 (Hồi mới học tiếng Anh mình toàn ngồi hàng giờ đọc theo cái VOA đó, nên giờ muốn phát âm sai cũng khó)
4. HỌC NGỮ ĐIỆU (Intonation) Tiếng Anh cũng như âm nhạc vậy, có các pitch khác nhau, có nốt cao nốt thấp, up and down, down and up => và bạn cần quen với điều này khi nghe tiếng Anh bản ngữ và nên áp dụng dần cho speaking. Bạn tập nói 1 2 3 4 5 từ nốt thấp đến nốt cao xem? rồi thử nói đà - đa - đá, đá - đa - đà.. Tiếng Anh nói như vậy đó, để nói có ngữ điệu hay bạn cần tập nhiều, tốt nhất là luyện nghe theo phim rồi bắt chước. Bạn nên xem mấy series phim truyền hình hài như: Friends, How I met your mother, The Big Bang Theory có phụ đề English nhé. Dần dần bạn sẽ bắt chước được ngữ điệu của họ. Hoặc mới bắt đầu bạn nên học các Basic English Conversations trên Youtube, hay xem ở mấy trang như: TWO MINUTE ENGLISH: http://twominenglish.com/
, hoặc là EASY PACE LEARNING: www.easypacelearning.com
Ngoài ra, NGHE THẬT NHIỀU và bắt chước sẽ giúp các bạn cải thiện phát âm một cách dễ dàng và tự nhiên. Hoàn toàn không khó! Okay, xong phần phát âm, giờ mình sang phần TỪ VỰNG.
II - TỪ VỰNG
Từ vựng là cái quyết định cho 4 kỹ năng khác. Nên nếu các bạn hỏi nên bắt đầu học tiếng Anh từ đâu, mình sẽ trả lời: BẮT ĐẦU BẰNG TỪ VỰNG. Vậy mình sẽ bắt đầu từ từ vựng, và kiên định như sau: mỗi ngày học đúng 5-10 từ mới + mỗi ngày học thêm các từ mới sẽ lại xem lại các từ cũ đã học. Vậy là sau 1 năm các bạn chắc chắn có 2500 từ vựng dùng được, cho cả 4 kỹ năng!
Cách tốt nhất để học từ vựng, theo mình là bằng việc đọc và nghe thật nhiều. READ, READ, READ. LISTEN, LISTEN, LISTEN. Bởi việc học từ vựng trong ngữ cảnh sẽ giúp các bạn nhớ lâu và dùng đúng ngữ cảnh, thay vì học một list từ vựng không biết sẽ được dùng vào tình huống nào :) Ngoài ra, khi cố gắng ghi nhớ 1 từ nào đó, cá nhân mình hay áp dụng trong các phương pháp dưới đây:
1. Kỹ thuật âm thanh tương tự: Cách này siêu hay luôn. Nghe tên thì to tát nhưng không có gì khó. Khi học 1 từ mới, bạn liên tưởng cái âm thanh của từ đó với các âm trong tiếng Việt hoặc âm tiếng Anh mà bạn đã biết.
Ví dụ: museum (bảo tàng - mìu dí ừm) => milk - dí - ừm =>1 đứa cầm hộp sữa vào viện bảo tàng dí mũi vào vật trưng bày vừa gật gù “ừm ừm” => hình ảnh fun và dễ nhớ.
2. Học bằng tưởng tượng hình ảnh, âm thanh, chuyển động: Tưởng tượng hình ảnh, âm thanh, chuyển động trong lúc đọc to từ vựng lên (theo audio). Bạn dùng từ điển Lạc Việt, Lingoes hay Oxford (cài đặt về máy) hoặc dùng từ điển online tratu.soha.vn hoặc 6.vndict.net => các loại từ điển có audio để vừa nhìn nghĩa, phiên âm lại vừa có âm thanh. Bạn đọc theo 10 - 20 lần. Vừa đọc bạn vừa tưởng tượng hình ảnh liên quan đến từ đó.
Ví dụ: các động từ cut (cắt),run (chạy), fall (rơi), fly (bay), approach (tiến lại), expand (mở rộng), ect. Các bạn vừa đọc vừa tưởng tượng hình ảnh và âm thanh + chuyển động trong đầu trong lúc đọc to từ lên.Tính từ happy (hạnh phúc), sad (buồn), bored (chán), crazy (điên rồ), intelligent (thông minh), extraordinary (bất thường), ect => tưởng tượng ra một nét mặt và một trạng thái cảm xúc đi kèm.
3. Google: Bạn google từ ra một loạt hình ảnh và các bài báo, cố gắng xem và đọc càng nhiều càng tốt. Ví dụ: bạn thử tra từ intelligent => 243.000.000 kết quả tìm kiếm, có ngay phần giải thích bên dưới:
in·tel·li·gent
inˈteləjənt/
- adjective
- having or showing intelligence, especially of a high level.
- synonyms: clever, bright, brilliant, quick-witted, quick on the uptake, smart,canny, astute, intuitive, insightful, perceptive
Rồi, giờ click vào 1 bài báo bất kỳ có tiêu đề bạn quan tâm (dành cho các bạn có lượng từ vựng kha khá, bạn nào mới học từ vựng có thể bỏ qua bước này). Thử click vào bài:Common traits of intelligent people => Đọc, đọc, đọc. Đọc lướt hoặc đọc kỹ tùy bạn, miễn là mình nhớ nghĩa của từ đó trong một bối cảnh. Ngoài ra, bạn còn học được nhiều từ khác nữa.
Tiếp tục click vào phần hình ảnh, oh wow, rất nhiều hình ảnh thú vị+ quotes hay. Bạn cứ click và xem càng nhiều càng tốt nhé.
4. Flashcard: Cách này khá hiệu quả, mà không mất thời gian lắm. Mỗi ngày bạn làm 5 flashcard với những từ khó thôi, tránh nản.
- Flashcard: 1 tấm bìa cứng 2 mặt: 1 mặt từ vựng, cách phát âm, hình ảnh + 1 mặt nghĩa, đặt câu. Có những phần set up sẵn cái flashcard này. Bạn check trang quizlet.com hoặc memrise.com nhé, ở đó có những chương trình cài sẵn làm flashcard, chỉ việc làm online xong in ra thôi.
5. Học từ vựng theo kiểu người Do Thái
“Luyện siêu trí nhớ từ vựng” là điều mà người ta hay nói về phương pháp này. Phương pháp này là cách lồng ghép các cụm từ của các ngôn ngữ khác nhau. Với người Việt,mình sẽ lồng ghép các cụm từ tiếng Anh đã biết và các cụm tiếng Việt (mà mình chưa biết cụm từ tiếng Anh là gì), sau đó nghe bản gốc và nói to các cụm tiếng Việt thành tiếng Anh. Sau khoảng 10 phút bạn sẽ nhớ ít nhất 5 cụm từ mới.
Ví dụ: (copy +mix)
Một đoạn hội thoại lồng ghép tiếng Anh và Việt như sau: This is hộp thư thoại of Jaxtina English Center. I will không có ở văn phòng all week at một hội nghị giáo viên. If it is một tình huống khẩn cấp, please call trợ lý giáo vụ của tôi Ms. Linda theo số máy lẻ 218. Ms. Linda will phụ trách all of công việc hàng ngày của tôi until I’m trở lại văn phòng this weekend. If you need my các câu trả lời cá nhân before the end of the week, đừng ngại gửi cho tôi an email at jaxtinaenglish@gmail.com. I’ll trả lời cho you sớm nhất có thể. Thank you.
Sau đó, học các cụm từ như sau: - Hộp thư thoại - the voice mail - Không có ở văn phòng - be out of the office - Hội nghị (họp) giáo viên - a teachers’ conference - Một tình huống khẩn cấp - an emergency - Trợ lý giáo vụ của tôi - my teaching assistant - Theo số máy lẻ - at extension - Phụ trách - take care of - Các công việc hàng ngày của tôi - my daily works - Trở lại văn phòng - back in the office - Các câu trả lời cá nhân - personal responses - Đừng ngại gửi tôi - feel free to send me - Trả lời cho - reply to - Sớm nhất có thể - as soon as possible
Trên đây là cách thú vị, đơn giản và hiệu quả để học bất cứ từ mới tiếng Anh nào. Bạn có thể học 50 - 100 từ một ngày (như mình ngày mới học tiếng Anh). Tuy nhiên, mình nghĩ bạn nên học từ từ để còn sử dụng, mỗi ngày 5 – 10 từ mới thôi nhé. Và điều không thể thiếu sau khi học từ mới là gì nhỉ? Thực hành luôn!
Okay, giờ chúng ta sang phần NGHE-NÓI.
III - NGHE TIẾNG ANH THẾ NÀO?
Ở một môi trường không bản ngữ như Việt Nam, cộng với việc đa số mọi người đều ít khi sử dụng tiếng Anh, bạn sẽ thấy kỹ năng nghe tiếng Anh cực khó. Bạn buộc phải tự tạo môi trường nghe cho mình: TV, radio, Internet, etc. Nếu bạn đã cố tạo môi trường nghe rồi, nhưng vấn thấy khó nghe khi giao tiếp với người bản ngữ, thường nguyên nhân sẽ là:
- Phát âm đang sai quá nhiều.
- Nghe nguồn tài liệu quá khó
- Nghe chưa đủ nhiều hoặc chỉ nghe thụ động.
Vậy học nghe tiếng Anh thế nào và nên dùng tài liệu gì?
Nghe có 2 kiểu: nghe chủ động và nghe thụ động:
+ Nghe thụ động: tức là chỉ nghe cho não quen với âm, từ vựng, ngữ điệu, vv mà không buộc phải hiểu. Bạn có thể để các chương trình tiếng Anh chạy cả ngày, như BBC, CNN, Discovery Channel, Youtube videos, Talk shows, Movies, ect. Nghe thụ động như thế nào? Tranh thủ lúc rảnh như trước khi đi ngủ, vừa mới thức dậy, hay đang tập thể dục, lái xe, vv, bất cứ lúc nào bạn rảnh, cắm tai nghe vào và nghe bất cứ tài liệu tiếng Anh nào, không cần quan tâm nhiều đến nội dung, không cần hiểu hết ý, để đầu óc thư giãn cho ngấm dần những ngữ điệu, cách nói tự nhiên. Khi đã ngấm dần ngữ điệu, phát âm chuẩn thì việc nghe cũng trở nên dễ dàng hơn. Bạn nên nghe thụ động khoảng 30 phút/ngày, và thời điểm tốt nhất là buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng khi mới ngủ dậy - thời điểm dễ ngấm tiếng Anh nhất. Tài liệu thì rất nhiều, bạn có thể tham khảo một số nguồn bên dưới.
+ Nghe chủ động: tức là lắng nghe, nghe để hiểu, để nhớ, để áp dụng vào tính huống tương tự, để nói, viết, đọc. => Nếu muốn trình độ nghe thực sự lên bắt buộc phải học theo cách này, với mọi trình độ.
VẬY PHẢI NGHE CHỦ ĐỘNG THẾ NÀO CHO ĐÚNG CÁCH???
Đây là kinh nghiệm cá nhân của mình, các bạn có thể áp dụng các bước sau:
BƯỚC 1: Tìm 1 phần nghe thuộc chủ đề mình yêu thích: thể thao, âm nhạc, điện ảnh, du lịch, ẩm thực, vv. Nguyên tắc là: tài liệu nghe không quá khó, không quá dễ - hiểu được khoảng 70-80%. Gợi ý: các bạn download mấy bộ này về:
1. Learning Practice Through Dictation: Bao gồm 40 phần chia làm 8 chủ đề, mỗi phần bao gồm 5 bài tập dựa trên 1 bài đọc duy nhất, đó có thể là 1 cuộc đối thoại, độc thoại hay 1 bài văn xuôi liên tục. Trình độ từ cơ bản đến nâng cao.http://www.mediafire.com/download/a...
2. Effortless English:Phương pháp này tập trung nhiều vào kỹ năng nghe, khi khả năng nghe của được nâng cao thì khả năng nói cũng tốt hơn. Học nghe theo kiểu một đứa trẻ, và khi tiếng Anh trở nên quen thuộc, bạn sẽ nói ra một cách tự nhiên mà không cần dịch các câu trong đầu từ Việt sang Anh.https://kat.cr/effortless-english-l...
3. Learn English Via Listening: Các bài audio được chia thành năm mức độ từ dễ đến khó, bạn chọn trình độ phù hợp với mình. Người trình bày nói bằng giọng Bắc Mỹ hoặc Anh.https://www.fshare.vn/folder/T014G5...
4. Tactics for listening: Bộ này dài hơn, bạn nào chăm chỉ thích thì mình gửi link sau nhé. Nhiều tài liệu quá cũng không tốt, học mấy cái trên kia là được rồi. Nếu bạn nghe tiếng Anh khá khá rồi, thì nghe trên: CNN Student News: http://edition.cnn.com/studentnews
, Discovery Channel: https://www.youtube.com/user/Discov... ELLLO: http://elllo.org/
SPOTLIGHT ENGLISH: http://spotlightenglish.com/
- BƯỚC 2: Chỉ nghe và cố gắng nắm ý chính, sau tự mình nói lại các ý chính bằng tiếng Anh. Đại loại là bạn chỉ cần nói được: mục đích, nhân vật, địa điểm, thời gian, sự kiện diễn tra trong bài nghe thôi. Bước nói này quan trọng, vì tạo áp lực cho bạn nghe phải nhớ được ý.
- BƯỚC 3: Nghe và chép chính tả. Vừa cho cả bài chạy vừa chép thật nhanh các key words (nouns, verbs, adj, adv). Nhớ là chỉ viết lại các key words. Nếu bài dài bạn có thể vừa pause vừa chép.
- BƯỚC 4: Nghe và xem transcript (phần chữ tiếng Anh). Sau đó tra nghĩa của từ mới, cách đọc chuẩn (tra từ điển audio nhé), xem cấu trúc mới (search trên google), lấy bút highlight nhấn lại, note lại từ mới và dịch hết nghĩa của bài.
- BƯỚC 5: nghe và đọc theo ít nhất 3 – 5 lần. Chú ý bắt chước cả giọng và ngữ điệu
- BƯỚC 6: Đọc lại và thu âm bài đọc của mình, mang ra so sánh với file gốc xem phát âm sai chỗ nào để sửa. Bạn nào chăm thì làm bước này, không thì bỏ qua, tránh nản.
- BƯỚC 7: Lưu file nghe dưới dạng mp3, cho vào điện thoại hay máy nghe nhạc, nghe lại liên tục nhiều lần trong ít nhất 1 tuần đến khi nào gần thuộc thì thôi. Sau đó thỉnh thoảng mang ra nghe lại. Từ vựng đã note lại, ghi vào 1 cuốn notebook nhỏ, lúc rảnh nhìn qua. => Làm liên tục hàng ngày trong 2 - 3 tháng, nâng dần độ khó của tài liệu nghe => khả năng nghe của bạn chắc chắn sẽ thực sự khá hơn, không giống như việc bạn nghe tiếng Anh kiểu cưỡi ngựa xem hoa hàng năm trời và xem các chương trình của nước ngoài vẫn không hiểu gì.
Ngoài ra, có một điều cực kỳ quan trọng bổ trợ cho kỹ năng nghe là việc học đúng phát âm, và trau dồi từ vựng hàng ngày. Mỗi ngày học thêm 5 từ mới, tức là bạn có thể tăng dần độ khó của các nguồn tài liệu nghe lên một chút. Mỗi ngày luyện 15 phút phát âm, học cách phát âm chuẩn, học nhấn trọng âm, nối âm và đúng ngữ điệu tự nhiên, bạn cũng đã làm cho việc nghe English trở nên nhẹ nhàng hơn. Các bạn có thể quay lại phần bên trên về học phát âm và từ vựng nếu vẫn băn khoăn nhé ;)
IV - NÓI TIẾNG ANH THẾ NÀO?
Kỹ năng nói tiếng Anh tưởng khó nhưng mà dễ, chỉ cần các bạn học đúng cách và luyện tập là được. Mình sẽ nói vài điều về nguyên tắc học nói Tiếng Anh như sau:
- Bắt đầu học từ những từ vựng đơn giản để nghe nói. Trừ khi mình học nghiên cứu, còn lại chỉ cần học 500 từ vựng cơ bản là giao tiếp cơ bản được rồi. Nhớ là học để dùng, không phải học để đấy.
- Học cụm từ và các cấu trúc câu đơn giản. Ví dụ: I'm gonna do st, I'm used to doing st, I'm afraid that, would you like to, ect. Phần các cấu trúc câu đơn giản này để thực hành nói, bạn chỉ việc học bằng cách đặt rất nhiều câu đơn giản với cấu trúc đó, và áp dụng mọi lúc trong cuộc sống hàng ngày. => Bạn có thể học trên trang talkenglish.com nhé, họ có rất nhiều cấu trúc câu như vậy kèm nhiều câu ví dụ đơn giản, và cả các conversation theo các topics khác nhau có hội thoại và audio, chỉ việc click vào nghe rồi đọc theo. Bạn nhớ phải note lại các cụm từ và cấu trúc mới học được nhé, lúc rảnh mang ra xem và đọc lại. Ngoài ra học được cấu trúc gì mới là áp dụng ngay, ít nhất trong 1 tuần cố gắng lặp lại để nhớ sâu luôn.
- Thay vì nói tiếng Anh kiểu tiếng Việt, mình học các lối nói đúng văn phong người Anh, Mỹ. Ví dụ: hey there, what's up? - nothing much, I'm chilling. Đa số học sinh của mình không biết phản xạ thế nào với câu what's up ( vậy các bạn học ngữ pháp cao siêu để làm gì?).
=> các bạn mới học tiếng Anh nên luyện phản xạ qua việc nghe và bắt chước các câu đơn giản. Bạn tham khảo các tài liệu luyện nghe nói phản xạ sau:
(Bạn cũng có thể tham khảo các nguồn tài liệu ở phần luyện nghe bên trên. HỌC NÓI LUÔN CÙNG LÚC VỚI HỌC NGHE)
Ngoài ra, có một cách rất hay để luyện phản xạ nghe nói là HỌC TIẾNG ANH QUA PHIM, dành cho các bạn trình độ trung bình trở lên. Mình sẽ đi sâu vào cách học này. Các bước và các bộ phim nên xem ở bên dưới ạ.
CÁC BƯỚC HỌC QUA PHIM? (Để xem chi tiết hơn, bạn vui lòng xem lại Note tự học tiếng Anh qua phim của mình nhé)
Đầu tiên dĩ nhiên là bạn nên chọn 1 bộ phim thú vị hợp với sở thích của bạn. Cái này bạn có thể đọc qua nội dung phim, hay tham khảo IMDB Rating và các comment trước. Chọn được bộ phim rồi thì làm các bước sau:
Bước 1: Google tìm tên bộ phim + script ( ví dụ mình tìm: 500 days of Summer Script ) Đọc trước script (kịch bản), không hiểu thì tra từ cho hiểu đã. Hoặc nếu bạn thấy nản khi làm bước này thì cứ xem phim đã, rồi đoạn nào không nghe được quay lại xem script sau. Hoặc bạn có thể vừa xem vừa dùng script để check (Thay vì subtitle luôn xuất hiện sẽ làm bạn phụ thuộc vào nó, bạn chỉ check script đoạn nào không thể nghe được, điều này làm khả năng nghe của bạn được nâng cao)
Bước 2: xem phim có phụ đề tiếng Anh cho đến phần mình đã dịch script. Nhớ là xem đến đâu hiểu đến đó.
Bước 3: Xem phim lại một lần nữa mà không có phụ đề, từ nào nghe k rõ nghe lại vài lần, vẫn không nhớ ra thì mở lại script xem lại
Bước 4: Xem lại lần cuối. Lần này đảm bảo bạn nghe và hiểu hết nội dung đến từng câu chữ Luyện nói theo. Nếu họ nói nhanh quá bạn thì dùng phần mềm VLC hay KMPlayer có nút chỉnh Speed, chỉnh cho tốc độ xuống theo tốc độ nói của bạn (khoảng 0.5-0.8) để nói theo cho kịp, quen rồi thì chỉnh về tốc độ chuẩn, bắt chước lại lần nữa, hoặc có thể thì vài lần nữa (bắt chước càng nhiều lần càng tốt), đảm bảo câu thoại phản xạ được từ miệng mình luôn trong tình huông tương tự.
CÁCH THỨC DOWN PHIM HD PHỤ ĐỀ ANH VIỆT (Các bạn vui lòng xem lại note Tự học tiếng Anh qua phim của mình nhé)
3 BỘ PHIM HAÌ KHÔNG THỂ BỎ QUA??
Bạn nào chưa xem thì nên tranh thủ lúc rảnh xem luôn này:
1. FRIENDS (Những người bạn)
Series phim kéo dài 10 năm (1990 đến 2000), một trong những sitcom nổi tiếng nhất mọi thời đại. Bộ phim kể về cuộc sống của sáu người bạn Rachel, Monica, Phoebe, Ross, Chandler, và Joey sinh sống tại khu Greenwich Village, New York. Những tình huống hài hước xoay quanh những câu chuyện đời thường về công việc, tình yêu và những rắc rối của 6 người bạn với sự diễn xuất tuyệt vời đã tạo nên một sitcom siêu hay. (Mình đã xem bộ Friends khoảng 10 lần rồi :p )
Link xem online: http://movies.hdviet.com/phim-nhung...
2. THE BIG BANG THEORY (Vụ nổ lớn)
Xoay quanh các câu chuyện hài hước của nhóm 4 nhà khoa học với các tính cách hoàn toàn khác nhau, tạo nên những tình huống dỡ khóc dỡ cười. Một bộ phim tiếng Anh rất hay cho các bạn muốn hiểu về phong cách, văn hóa nước Mỹ, và tìm hiểu về cuộc sống ở trường đại học ở nước ngoài. Phim được đề cử rất nhiều giải thưởng như Quả Cầu Vàng, giải Emmy, vv Link xem online: http://www.hayhaytv.vn/tags/the-big...
Link download (phụ đề tiếng Anh - link torrent) https://kickass.unblocked.pw/usearc...
3. HOW I MET YOUR MOTHER (Khi bố gặp mẹ)
Phim xoay quanh nhân vật Ted Mosby và 4 người bạn. Trong phim Ted kể lại cho những đứa con về việc cha chúng đã gặp mẹ chúng như thế nào. Phim này cũng siêu hài luôn :v
Link xem online: http://www.hayhaytv.vn/tags/how-i-m...
Link download (phụ đề tiếng Anh - link torrent) https://kickass.to/how-i-met-your-m...
Các bạn nên tới lớp, câu lạc bộ hoặc tìm 1 bạn để thực hành nói cùng, chủ yếu là để mình lặp lại những câu đã học. Hoặc các bạn có thể tự làm điều đó 1 mình, nghĩ câu tiếng Anh trong đầu và nói ra miệng (Nghe có vẻ hơi tự kỷ, như hồi mình học tiếng Anh, nhưng lại cực kỳ tiết kiệm thời gian và hiệu quả :))
Có một nghiên cứu nói rằng nếu bạn thuộc lòng 500 câu, bạn có thể nói tiếng Anh lưu loát. Nếu bạn thuộc lòng 5.000 câu, bạn có thể viết tiểu thuyết. Hiện tại, có hơn 3 triệu người Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản học theo triết lý này! Vậy nên, nói tiếng Anh không hề khó, nhỉ?
Okay, vậy xong Phát âm, Từ Vựng, Nghe Nói, giờ còn Đọc, Viết!
V - LUYỆN ĐỌC TIẾNG ANH?
Để đọc tiếng Anh tốt, dù đọc lướt lấy thông tin hay đọc kỹ phân tích sâu thì bạn cần có 3 điều:
- Từ vựng => Quay lại phần học từ vựng bên trên (Mình cũng có nói, đọc nhiều giúp nâng cao từ vựng, và giờ việc bạn có lượng từ vựng tốt sẽ giúp việc đọc nhẹ nhàng hơn)
- Ngữ pháp: Bạn cần nắm chắc ngữ pháp nếu muốn đọc hiểu nhanh và không sai ý. Nguồn ngữ pháp bạn có thể tham khảo 1 trong các tài liệu sau mình đã tổng hợp (xin phép không chia sẻ cách học ngữ pháp ở đây): https://drive.google.com/open?id=0B...
- Tốc độ: thậm chí bạn có nhiều từ vựng nhưng có thể đọc vẫn chậm. Để tăng tốc độ đọc bạn cần luyện đọc hàng ngày, mỗi ngày ít nhất 15 phút. Có 1 điều khiến các bạn đọc chậm là khi đọc các bạn không tập trung và đọc đi đọc lại. Có thể cải thiện điều này bằng cách: 1/ dùng 1 tờ giấy vừa đọc vừa che lại dòng mình vừa đọc để bạn vừa tập trung vừa đọc liên tục mà không nhìn lại. 2/Các bạn có thể đọc báo online trên điện thoại hàng ngày, cố gắng đọc lướt lấy thông tin và không nhìn lại. Bạn nào luyện đọc Ielts sẽ thấy điều này cực kỳ hữu ích, vì thời gian thực sự là một vấn đề trong bài Reading!
TÀI LIỆU LUYỆN ĐỌC?
1. CDL Online http://www.cdlponline.org/index.cfm...
Trang web giúp bạn luyện kỹ năng Reading, Listening theo các chủ đề khác nhau, kèm giọng đọc Anh Mỹ..
2. Breaking News English – Speed Reading (Tăng kỹ năng đọc nhanh) Một hộp vuông chạy nội dung của một đoạn văn ngắn giúp cho các bạn tập trung vào phần đọc và luyện khả năng đọc nhanh dần. http://www.breakingnewsenglish.com/...
3. ESL Lounge Tập hợp rất nhiều bài đọc hiểu ở các trình độ khác nhau có đi kèm các câu hỏi bên dưới. Các bạn chọn phần trình độ hợp với mình và luyện đọc nhé. http://www.esolcourses.com/content/...
4. http://www.english-online.at/
Web này cũng tổng hợp các bài luyện đọc với đầy đủ từ vựng kèm giải thích cho mọi chủ đề khác nhau. Rất hay nhé.
Ngoài ra, bạn nên kết hợp đọc truyện, báo tiếng Anh hàng ngày:
TRUYỆN TIẾNG ANH
1. Bộ Oxford Bookworms Library
Học từ bằng cách đoán nghĩa của từ dựa vào ngữ cảnh, có cả tranh minh họa. Ngoài ra, còn giúp bạn lập trình khả năng suy nghĩ bằng tiếng Anh, giúp tăng cả khả năng nói viết một cách tự nhiên. Link download: https://www.fshare.vn/file/TYHWDSAQ...
2. Seri truyện kinh dị Goosebumps
Bộ truyện kinh dị này viết cho trẻ em theo lối viết ngắn gọn, dễ hiểu và lôi cuốn. Bạn thử xem nhé.
Link download http://www.mediafire.com/download/k...
LÀM BÀI LUYỆN ĐỌC TRONG ĐỀ THI TIẾNG ANH THPT QG? (Dành cho các em sắp thi THPT)
Một vài điểm lưu ý để em làm tốt bài thi đọc hiểu TA trong thì thi THPT QG nhé:
1. Nâng cao lượng từ vựng
- Chú trọng các từ vựng thông dụng theo các topic thường gặp, không học các từ quá khó (Các topic có thể bao gồm family, friends, education, environment, vv). Em cần làm nhiều bài đọc hiểu theo các topic đó và note các từ mới lại để học. Nếu không tăng lượng từ vựng thì em rất khó làm bài đọc hiểu.
2. Xác định dạng câu hỏi: 4 dạng thường gặp
+ Specific information: tìm thông tin chi tiết
+ Main idea: Tìm ý chính của đoạn, của bài
+ General questions + inference questions: tìm thông tin chung, suy luận thông tin
+ Words in context: xác định ý nghĩa của từ trong ngữ cảnh
=> điều này khá quan trọng, để tiết kiệm thời gian em nên làm dạng 1,3,4 trước và dạng main idea để làm cuối cùng
3. Phương pháp làm bài:
+ B1: Skimming (đọc lướt hiểu thông tin chung của bài, nên đọc heading, subheading - nếu có và câu đầu cuối mỗi đoạn thật nhanh)
+ B2: Xác định dạng câu hỏi, gạch chân key words trong câu hỏi
+ B3: Scanning (Ngay sau khi gạch chân key words, em đi thẳng vào bài tìm đoạn văn có chứa hoặc các từ có liên quan tới key words đó, khoanh vùng và đọc đọc kỹ đoạn đó)
+ B4: Quay lại 4 đáp án, lựa chọn xem đán án nào trả lời đúng câu hỏi
Note: em nên loại trừ ngay các đáp án sai trước để tiết kiệm thời gian
LUYỆN ĐỌC IELTS (Dành cho các bạn sắp thi Ielts)
2 vấn đề lớn nhất trong bài thi Ielts là từ vựng + tốc độ. Bạn cần luyện đọc hàng ngày đúng cách để tăng tốc độ (như hướng dẫn bên trên) + mỗi ngày làm một đề trong Cambridge (từ 5 - 10, các quyển đầu giờ không còn sát với đề thi thực, mất thời gian), note lại các từ, cụm từ mới và các từ, cụm từ đồng nghĩa (mỗi ngày tối thiểu 5 - 10 từ, cụm từ)
Phương pháp luyện đề: không có bí kíp gì đặc biệt với phần Reading trong Ielts cả, họ kiểm tra từ vựng và tốc độ đọc của mình, nên việc của bạn là cần đọc nhanh và học càng nhiều từ, cụm từ đồng nghĩa càng tốt. Ngoài ra, khi làm bài, lưu ý không đọc hết cả bài (trừ dạng matching heading thì mới đọc hết các đoạn), bạn nên đi thẳng vào câu hỏi đầu tiên, gạch chân key words câu hỏi và đọc lướt thật nhanh bài để khoanh vùng, rồi đi tiếp câu thứ 2,3,vv. Bạn cũng cần xác định mình làm dạng câu nào trước, câu nào sau (nên nắm rõ các dạng câu hỏi), câu nào khó quá thì bỏ qua, cuối giờ còn thời gian thì quay lại. Đó, mình nhấn mạnh lại là: Không đọc cả bài + đi thẳng vào câu hỏi đầu tiên + key word + khoanh vùng + trả lời.
--------------------
Còn phần cuối cùng, luyện viết tiếng Anh!
VI - HỌC VIẾT TIẾNG ANH THẾ NÀO?
Cũng giống các kỹ năng khác, bạn cần có đủ input (từ vựng, ngữ pháp) và đủ practice để có thể làm nó một cách dễ dàng.
- Từ vựng, ngữ pháp: các bạn xem lại mục trên nhé. Mình nhấn mạnh lại là cần đọc thật nhiều để tăng từ vựng và ngữ pháp
- Thực hành viết: các bạn có thể đi theo trình tự từ dễ tới khó như sau:
Bước 1: Copy
+ Nghe chép lại (luyện chép chính tả). Bạn có thể dùng bất cứ tài liệu luyện nghe nào bên trên (phù hợp với trình độ của mình), nghe chép toàn bộ và so sánh với transcript xem mình đang sử dụng từ và ngữ pháp sai như thế nào để sửa.
+ Đọc và chép lại: đọc những bài đọc ngắn và chép lại toàn bộ bài đọc, xem đi xem lại. Dần dần các expression và văn phong sẽ thành “của” bạn => bạn sẽ thấy việc viết ra một câu tiếng Anh chính xác dễ hơn rất nhiều (Thay vì dịch word by word từ Việt sang Anh rất lủng củng)
+ Làm bài tập ngữ pháp và chép lại: cách này nghe hơi “dở” nhưng cá nhân mình ngày mới học hay làm và thấy khá hay. Bạn vừa luyện được ngữ pháp, vừa học từ vựng cùng lúc.
Bước 2: Tập viết các loại câu khác nhau
+ Học 3 dạng câu đơn, phức, ghép. Tìm các bài tập về các dạng câu này và luyện viết thật nhiều
Bước 3: Tập viết đoạn văn ngắn
+ Học cách viết câu chủ đề
+ Phát triển ý: đưa ví dụ, giải thích
+ Học cách sử dụng các từ nối một cách linh hoạt ð Đảm bảo đoạn văn mang tính logic và mạch lạc.
Bước 4: Tùy vào mục đích luyện viết của bạn. Có thể bạn cần viết EMAIL cho công việc, hoặc luyện viết IELTS, hoặc viết BLOG, vv => Bạn tập trung vào các kỹ năng viết cần thiết cho mục đích đó
+ Viết email: tham khảo các mẫu email trên mạng, học thuộc các expression và luyện viết theo các dạng khác nhau (hỏi thông tin, phàn nàn, xin lỗi, thương lượng,vv)
+ Viết Ielts: theo mình bạn nên học viết theo thầy Simon. Website: www.Ielts-simon.com
Ngoài ra, còn rất nhiều tài liệu luyện đọc và viết Ielts, tiện ở đây mình chia sẻ luôn nhé: https://drive.google.com/open?id=0B...
+ Viết blog: đọc thật nhiều các bài viết và luyện viết hàng ngày :)
Để viết tiếng Anh tốt nhất, bạn nên biến nó thành thói quen và thú vui. Bạn nên có một cuốn sổ note, viết mọi lúc mọi nơi có thể. Đặc biệt, bạn nào thích viết văn tự do (hay Nhật ký) có thể thay viết tiếng Việt bằng tiếng Anh, kỹ năng viết sẽ lên rất nhanh!
TRÊN ĐÂY LÀ TẤT CẢ NHỮNG GÌ MÌNH ĐÃ CHẮT LỌC VÀ TỔNG HỢP TRONG BẤY NĂM QUA (MỒ HÔI, TÂM HUYẾT :). Trước lúc bắt đầu viết Note này, mình thấy hơi lười, và hơi nản :) Nhưng khi viết xong, cảm thấy rất hạnh phúc :) Cũng giống như các bạn, có thể cảm thấy rất nản khi phải bắt đầu lại học tiếng Anh với bao nhiêu thứ :( Tuy nhiên, chúng ta cần vượt qua sự lười biếng của chính bản thân mình, để thực sự đạt được sự… thành thạo :) Bạn cứ nghĩ mà xem, khi bạn thành thạo tiếng Anh rồi, sẽ có bao nhiêu điều tốt đẹp và tươi mới hơn trong cuộc sống này? Vậy nên, mình thực sự hy vọng các bạn sẽ cố gắng hơn những gì các bạn đang cố gắng ở thời điểm hiện tại. Mình sẽ luôn ở đây, và sẵn sàng giúp đỡ!.
Chúc các bạn học tốt!
Hoàng Ngọc Quỳnh (Co-founder at Jaxtina English)
Website: www.jaxtina.com
0 comments:
Post a Comment